Praten met uw kind over school, het is toch lastiger dan het lijkt.
Het lastige is dat veel ouders wel degelijk een goed gesprek willen voeren met hun kind over de ervaringen van de dag. Tenslotte is het kind de halve dag op school gebleven dus een gigantisch deel van zijn leefwereld heeft zich daar afgespeeld. Toch lijkt er soms ook wel een schild om het kind heen te zitten want het maakt niet uit waar op aarde de ouders vragen “Hoe was school?”, bijna al die ouders krijgen eenzelfde soort antwoord. Het antwoord dat een kind geeft is meestal niet meer dan 4 letters, bijvoorbeeld “OK”, “Goed”,”Ging”,”Saai” en soortgelijke antwoorden. Als ouders moeten wij dus op een andere manier met onze kinderen praten om de gewenste informatie te krijgen. Het is voor een kind ook nogal wat om een achtbaan die vaak 6 uur heeft geduurd samen te moeten vatten in 1 antwoord en dan is een kort antwoord toch wel het veiligste.
BIJ PRATEN OVER SCHOOL IS ER 1 VUISTREGEL: VERMIJD DE VRAAG “HOE WAS SCHOOL?”
Het is natuurlijk als ouder extreem belangrijk om toch te weten hoe het uw kind op school vergaat en hoe het zich voelt. Uw kind brengt een groot deel van zijn jeugd op de schoolbanken door dus het mag duidelijk zijn dat er heel veel ontwikkelingen plaatsvinden die een blijvende invloed op uw kind kunnen hebben. Bovendien kunt u sneller signalen oppikken over mogelijke kleine problemen die uit zouden kunnen groeien tot hele grote problemen. De gesprekken leren u hoe uw kind zich handhaaft op school, wat er van hem wordt verwacht en hoe hij/zij met schoolzaken omgaat. Door er vroeg bij te zijn kunt u samen met uw kind een strategie bedenken om deze mogelijke problemen in de kiem te smoren.
Een ander aspect van het praten met uw kind is het signaal dat u geeft door zich te verdiepen in de schoolsituatie van uw kind. Het laat uw kind zien dat u school belangrijk vindt en daardoor is de kans groot dat uw kind school ook belangrijk gaat vinden. Bovendien laat u zien dat u zich in het leven van uw zoon of dochter interesseert. Dit zal er voor zorgen dat uw kind zich belangrijker, veiliger en gelukkig gaat voelen wat van grote invloed gaat zijn op zijn ontwikkeling en prestaties. Bovendien zijn de onderonsjes over school een ideale gelegenheid om andere belangrijke zaken in het leven aan te snijden en uw kind hiermee normen en waarden te leren.
DE KLEINE GESPREKKEN OVER SCHOOL HEBBEN GROTE VOORDELEN
Uiteraard is er een plaats en plek voor alles. Op sommige dagen zal u kind echt niet staan te springen om een gesprekje aan te gaan, zeker niet als het helemaal uitgeput is van de schooldag. Op de terugreis naar huis is het fijn om te aan te geven hoe fijn het weer is om hem/haar te zien. Het is niet heel verstandig gelijk van wal te steken op de terugreis maar laat uw kind zich eerst lekker settelen thuis zodat het brein de school-mode enigszins heeft uitgezet. Elke volwassene herinnert zich nog het kopje thee met een koekje in de middag uit de jeugdjaren, dat is de sfeer die je wilt creëren voordat het praten begint. En er zullen ook echt genoeg dagen zijn dat er inderdaad niet veel meer uit het kind komt dan “OK” omdat het er die dag gewoon even niet inzit. Dan is samen een kopje thee drinken alsnog heerlijk. Elke middag en avond zijn anders, als ouder voelt u uw kind het beste aan en dan is het gewoon een kwestie van het juiste moment kiezen. En als er dan geen geschikt moment komt, is het absoluut niet erg.
Maar er zullen genoeg dagen zijn dat uw kind wel degelijk wilt praten en dan is het als ouder wel fijn te weten hoe het gesprek opgebouwd kan worden, het gaat echt niet altijd vanzelf. Vragen over huiswerk zijn het best om te laten wachten om de druk niet teveel op te bouwen. Maar hoe krijg je dan als ouder wel de informatie die je weten wilt?
HET JUISTE MOMENT KIEZEN IS EEN KWESTIE VAN AANVOELEN
We hadden al vastgesteld dat de simpele vraag “Hoe was het op school?” niet voldoet om het meeste uit de conversatie met uw kind te halen. Sterker nog, u zult verbaasd zijn dat met de juiste vragen niet alleen een schatkist aan informatie opengaat maar u ook ongelooflijke hilarische en ontwapende antwoorden en feiten te horen zult krijgen. Hier zijn wat handige vragen op een rijtje gezet:
– Wat was het leukste stukje van het overblijven?
– Heeft de juf/meester iets grappigs gezegd vandaag?
– Vertel me 1 ding dat je hebt geleerd vandaag?
– Als je morgen al jouw verjaardagspartijtje mocht vieren, wie zou je dan kiezen?
– Als je met iemand in jouw klas van stoel zou mogen wisselen, wie zou dat dan zijn en waarom?
– Met wie had je het liefst jouw boterham willen ruilen tijdens het overblijven?
– Heb jij iemand geholpen en heeft iemand jou geholpen?
– Wat is het grappigste woord dat je vandaag hebt gehoord, of het grappigste dat iemand heeft gezegd?
– Wat is het stomste dat in de klas gebeurde vandaag?
– Wat was het leukste dat gebeurde vandaag?
– Wat was het stomste dat gebeurde vandaag?
– Als jij morgen de juf of meester was, wat zou je gaan doen?
– Wat was nou het allermakkelijkste op school vandaag? en het moeilijkste?
– Welk woord heeft jouw juf/meester het meeste gezegd vandaag?
En zo zijn er natuurlijk nog veel meer vragen te bedenken. Maar zorg ervoor dat het open vragen zijn zodat u de bekende “nee”, “ja”en “OK” zoveel mogelijk weet te omzeilen. Belangrijk is dat u uw kind de volle aandacht geeft als hij/zij aan het praten is. En laat ook weten dat u geinteresseerd bent door kleine vragen of opmerkingen tussendoor te geven of te stellen “o, dat is grappig”, “echt waar?”, “nee toch?”. Blijf uiteraard altijd respectvol praten over leerkrachten, de school of klasgenootjes. Af en toe kunt u ook een spel spelen in plaats van een vragenvuur afsteken. Bedenk samen vragen die jullie elkaar willen stellen, schrijf alle vragen op stukjes papier en trek samen met uw kind om de beurt een vraag uit de stapel.
HET STELLEN VAN OPEN VRAGEN LEVERT OPEN ANTWOORDEN OP
Bij tieners is het vaak niet zo makkelijk een open gesprek te hebben over school (of andere zaken die in hun leven spelen). Tieners trekken zich sneller terug op hun kamer, gaan juist vaker weg met vrienden of hebben meer behoefte aan privacy. Wat overigens een volledig natuurlijk proces is, de puber bereidt zich tenslotte voor op een eigen volwassen leven. En hoewel het uiteraard heel belangrijk is de zelfstandigheid te respecteren en zelfs te stimuleren, is het juist in deze fase ook belangrijk het contact met uw tienerzoon of dochter hecht te houden. Het kind zal wel niet meteen open vertellen waar ze mee zit maar als u het contact hecht houdt zult u wel aanvoelen dat er een probleem is en kunt u hiermee toch verder als u zich zorgen maakt. Bijvoorbeeld praten met school of een ander familielid is een handige manier om te kijken waar het probleem zit als het kind echt niet wilt praten.
Uiteindelijk is het praten met uw kinderen een leerproces voor u beiden maar gelukkig is er niks wat wij als ouders niet kunnen leren…. Ook praten met uw kind over school niet.